LAUR SDP 2015
DLA BRONISŁAWA WILDSTEINA
Za jego odwagę, rozwagę i talent
wykorzystywane mądrze i szlachetnie.
Zarząd Główny SDP
28 stycznia 2016 r.
Wieniec laurowy
Laur SDP jest najwyższym wyróżnieniem dziennikarskim. Jest zarazem jedyną nagrodą przyznawaną przez nasze Stowarzyszenie z całokształt. Oczywiście nie wystarczy jedynie żyć długo i pracowicie. Swoim laurem staramy się wieńczyć osoby naprawdę wyjątkowe, niezwykłe i niepowtarzalne. I takim jest Bronisław Wildstein. Nagradzany dziś za odwagę, rozwagę i talent – wykorzystywane przez niego mądrze i szlachetnie.
Mistrzowie pióra bywają, jako ludzie, różni. Stwórca sieje talenty rozmaicie – bywa że dar lekkiego pióra trafia do odludka, lub człowieka pozbawionego zasad moralnych... Autor „Nędzników” Wiktor Hugo w życiu był bezlitosnym wyzyskiwaczem, a autor książek o wychowani J.J. Rousseau wysłał własne dzieci do przytułku.
W wypadku Wildsteina – życie, działalność publiczna, dziennikarstwo i literatura łączą się nierozerwalne, tworząc szlachetną kompozycje. Nie przechodzimy obojętnie wobec jego tekstów, nawet jeśli się z nimi nie zgadzamy, pochłaniamy jego książki tym chętniej, że porusza w nich tematy, po które rzadko sięgają inni, wycinając nowe ścieżki w świecie nieprzedstawionym.
Bywa ostrym dyskutantem w publicznej debacie. I jest pod każdym względem odważny, co bywa trudną sztuką w świecie, w którym odwaga staje się pojęciem zapomnianym i rzadko używanym.
Do historii przejedzie co najmniej z czterech powodów, za SKS – solidarnościowy ruch studenckiego sprzeciwu wobec komunistycznej władzy, powstały w 1977 roku po zabójstwie Stanisława Pyjasa. Ruch, którego był czołowym animatorem.
W roku 2005 to Wildstein przełamał imposybilizm dotyczący kwestii lustracji wynosząc z IPN i upowszechniając listę, która zrosła się z jego nazwiskiem.
W latach 2006-7 przez niespełna rok był prezesem Telewizji Publicznej, dowodząc, że zmiany molocha są możliwe i że istnieje alternatywa dla wszechwładzy tzw. „salonu”. Nie do przecenienia jest jego udział w latach 2012-14 w tworzeniu niezależnego medium, jakim stała się Telewizja Republika. Stacja, która wraz z mymi inicjatywami ze strefy wolnego słowa, dała wielki impuls do dobrej zmiany w Polsce.
Działania te, (mnóstwo innych) tak doniosłe, miały jedną cechę wspólną, Wildstein nie skorzystał na nich osobiście, płacąc wysoką cenę w postaci a to emigracji, a to utraty pracy, często wykluczenia, czy niemożnością dokończenia misji.
Czasami wydaje się, że bywał może zbyt niepokorny, zbyt pryncypialny. To cechy dobre dla pomnika, gorsze dla piedestału. Ale ilu jest takich, do których pasuje słowo prawdziwy autorytet?
Dlatego przyznając mu nasz laur mamy szanse powiedzieć słowo, którego tak często w życiu naszego kolegi brakowało:
„Dziękujemy!” Za wszystko. Za przeszłość, teraźniejszość i przyszłość!
Marcin Wolski
Bronisław Wildstein
Wildsteinowie związani są mocno z Krakowem. Ojciec Bronisława był lekarzem wojskowym. Matka, Genowefa Wildstein, pomagała po wojnie byłym akowcom poszukiwanym przez UB.
Bronisław Wildstein studiował w latach 1971-1980 filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim, nie ukończył studiów. Działalność opozycyjną rozpoczął na początku studiów, m.in. współpracował z KOR, był jednym z założycieli NZS w Krakowie.
Około 1976 został zatrzymany przez SB wraz ze swoimi bliskimi przyjaciółmi: Stanisławem Pyjasem i Lesławem Maleszką.
Tydzień przed krakowskimi Juwenaliami, 7 maja 1977 znaleziono ciało martwego Stanisława Pyjasa. Jego przyjaciele wezwali do bojkotu studenckiego święta. Rozpoczęły się demonstracje i protesty. Studenci pełnili warty honorowe przy klepsydrach Pyjasa zagrożonych zerwaniem przez „nieznanych sprawców”. Wieczorem 15 maja 1977 na zakończenie Czarnego Marszu (jego pomysłodawcą był Wildstein) pod Wawelem odczytano deklarację zawiązującą w Krakowie Studencki Komitet Solidarności.
Wildstein przez lata starał się wyjaśnić kulisy śmierci Stanisława Pyjasa. W 2001 doprowadził do ujawnienia tajnego współpracownika SB o pseudonimie „Ketman”. Okazał się nim wieloletni kolega – Lesław Maleszka, który przekazywał SB szczegółowe informacje o działalności swojej i kolegów.
W sierpniu 1980 Wildstein dostał paszport i postanowił wraz z żoną Iwoną Galińską-Wildstein wyjechać na Zachód, do Wiednia. Stan wojenny zastał ich we Francji, gdzie Wildstein był między innymi redaktorem miesięcznika Kontakt i korespondentem Radia Wolna Europa.
Po powrocie z emigracji w 1989 kieruje Polskim Radiem Kraków. Na początku lat 90. współpracował z Gazetą Wyborczą. Był w latach 1994-1996 sekretarzem redakcji Życia Warszawy, a następnie w dzienniku Życie do 1997 roku był zastępcą Tomasza Wołka, redaktora naczelnego. Pisywał również felietony w miesięczniku Architektura-Murator.
Współpracował z tygodnikiem Wprost, miesięcznikiem Nowe Państwo. Był publicystą Rzeczpospolitej, z której został zwolniony 31 stycznia 2005, po aferze związanej z tak zwaną listą Wildsteina. Ta lista, czyli indeks osobowy katalogu IPN dotyczący inwigilacji obywateli przez służby PRL, opublikowana została w Gazecie Wyborczej.
Po zwolnieniu z Rzeczpospolitej pracował we Wprost i prowadził program Bez autocenzury w TV Plus.
W maju 2006 został jednogłośnie wybrany przez Radę Nadzorczą na prezesa zarządu TVP, odwołany 26 lutego 2007.
W 2007 powrócił do redakcji Rzeczpospolitej w roli komentatora politycznego. Od 2008 pracuje ponownie w TVP. Ma programy autorskie: Cienie PRL-u oraz Bronisław Wildstein przedstawia od września 2008 do października 2010 w TVP1. Po zdjęciu tego programu z anteny kontynuuje działalność publicystyczną na platformie tv.rp.pl.
Od 2011 do listopada 2012 publikował w tygodniku Uważam Rze. Jest publicystą Gazety Polskiej Codziennie, a od listopada 2012 także tygodnika wSieci. Współpracuje także z Radiem Maryja i Telewizją Trwam, od stycznia 2013 z tygodnikiem Do Rzeczy.
Pod koniec 2012 został redaktorem naczelnym stacji Telewizji Republika i wiceprezesem zarządu Telewizja Niezależna SA. We wrześniu 2014 zrezygnował z tych stanowisk.
W październiku 2015 został powołany przez prezydenta Andrzeja Dudę na stanowisko członka Narodowej Rady Rozwoju.
Jego dorobek pisarski i publicystyczny to sześć powieści:
Jak woda Oficyna Literacka 1989; Brat Oficyna Literacka 1992; Mistrz Świat Książki 2004; Dolina nicości Wydawnictwo M 2008; Czas niedokonany Zysk i S-ka 2011; Ukryty Zysk i S-ka 2012
dwa zbiory opowiadań: O zdradzie i śmierci Oficyna Literacka 1992; Przyszłość z ograniczoną odpowiedzialnością Arcana 2003
cztery tomy publicystyki: „Jakiej prawicy Polacy nie potrzebują” Oficyna im. Józefa Mackiewicza 1987; Dekomunizacja, której nie było czyli Mistyfikacja triumfująca Ośrodek Myśli Politycznej 2000; Długi cień PRL-u, czyli dekomunizacja której nie było Arcana 2005; Moje boje z III RP i nie tylko Fronda 2008 i jeden tom eseistyki: Śmieszna dwuznaczność świata, który oszalał Fronda 2009
jeden zbiór wywiadów: Profile wieku (Świat Książki) 2000
W listopadzie 2012 nakładem wydawnictwa Fronda ukazała się książka Piotra Zaremby i Michała Karnowskiego pt. Niepokorny, autobiograficzny wywiad-rzeka z Bronisławem Wildsteinem.
Otrzymał Nagrody: 1990 Nagroda Fundacji im. Kościelskich; 2004 Nagroda im. Andrzeja Kijowskiego – za tom opowiadań Przyszłość z ograniczoną odpowiedzialnością; 2005 Członek Honorowy Stowarzyszenia KoLiber; 2009 Nagroda im. Dariusza Fikusa za 2008 rok w kategorii „Twórca w mediach”; 2009 Nagroda Literacka im. Józefa Mackiewicza za 2009 rok za „Dolinę nicości”; 2012 Konkurs SDP – nagroda w kategorii Nagroda im. Jerzego Zieleńskiego za książkę Polska, antysemityzm, lewica.
Został odznaczony: 17 lutego 2011 Medalem „Niezłomny w słowie”; 21 września 2006 przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski; 18 stycznia 2016 Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
3 maja 2016 r. odznaczony przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę Orderem Orła Białego.
[Wikipedia]
