Przyjęty przez rząd "Plan na rzecz odpowiedzialnego rozwoju” wkracza w fazę realizacji. Projekt ustawy przedłożony przez ministra rozwoju i finansów zakłada, że w pierwszym roku jej obowiązywania oszczędności dla przedsiębiorców i obywateli, wynikające z mniejszych obciążeń administracyjnych wyniosą ponad 230 mln zł.
Życie przedsiębiorcy, zwłaszcza prowadzącego małą, czy średnią firmę, nie jest łatwe. Od lat biznesmeni narzekają na trudności w prowadzeniu działalności wynikające z nadmiernej biurokracji czy braku jednoznacznej wykładni prawa. Mimo przedwyborczych deklaracji wcześniej politycy nie wprowadzali w życie zmian korzystnych dla przedsiębiorców.
Konieczne było zdecydowane działanie - pakiet zmian przedstawiony przez wicepremiera Mateusza Morawieckiego obejmuje ponad 100 usprawnień, które poprawią otoczenie prawne funkcjonowania przedsiębiorstw. Zmieni sie 18 ustaw regulujących działalność firm.
Celem zmian jest uproszczenie i poprawa warunków prawnych wykonywania działalności gospodarczej oraz - w konsekwencji - zwiększenie konkurencyjności polskiej gospodarki.
"Pakiet 100 zmian dla firm" odpowiada na problemy, z którymi na co dzień borykają się polskie firmy. Są to , m.in.: ciągnące się w nieskończoność i sformalizowane postępowania w urzędach, nieadekwatne do przewinień kary administracyjne, konieczność płacenia składek ZUS w stałej wysokości przez najmniejszych przedsiębiorców, czasochłonne odzyskiwanie długów, liczne przepisy, m.in. dotyczące prowadzenia ksiąg rachunkowych, zatrudniania i BHP, które utrudniają działanie firmy i sprawiają, że przedsiębiorstwom nie opłaca się rosnąć, brak rozwiązań prawnych dla innowacyjnych start-upów czy brak przepisów pozwalających na niezakłócone działanie firmy po śmierci właściciela.
Kontrole pod kontrolą
Prowadzenie kontroli w firmach to nic niezwykłego, ale gdy przeszkadzają w działalności i ciągną się w nieskończoność to już poważny problem. Zmiany wprowadzane obecnie mają uporządkować i zoptymalizować system kontroli firm.
Przewidziano rozwiązanie, zgodnie z którym organy kontroli powinny planować i przeprowadzać kontrole po uprzednim ustaleniu prawdopodobieństwa naruszenia prawa. Regulacja ma ograniczyć liczbę i zakres kontroli przedsiębiorców, u których występuje niewielkie ryzyko naruszeń przepisów lub nie stwierdzono wcześniej takich przypadków.
Wprowadzono zakaz przeprowadzenia ponownej kontroli przez dany organ, jeśli ma ona dotyczyć obszaru objętego uprzednią zakończoną kontrolą, przeprowadzoną przez ten sam organ.
Instytucje przeprowadzające kontrole zostały zobowiązane do zamieszczania na swoich stronach internetowych informacji o procedurach kontrolnych.
Na przeprowadzenie kontroli będzie można złożyć skargę do sądu administracyjnego.
Zmiany wykładni przepisów bez konsekwencji
Zmorą przedsiębiorców były dotychczas ciągle zmieniające się przepisy, a zwłaszcza ich wykładnie - często różne w zależności od instytucji wydającej decyzję. By na bieżąco śledzić zmiany w prawie konieczne byłoby zatrudnianie prawników, co w przypadku małych i średnich firm stanowi duże obciążenie finansowe.
We prowadzonych zmianach przewidziano rozwiązania, które będą chronić przedsiębiorców przed ponoszeniem konsekwencji wynikających ze zmiany wykładni przepisów – bez zmiany samych przepisów.
Przedsiębiorcy, którzy nie wystąpili o interpretację indywidualną przepisów mają mieć taką samą ochronę, jaką daje posiadanie takiej interpretacji – o ile stosowali się do utrwalonej (dominującej) praktyki interpretacyjnej.
Zaproponowano także wprowadzenie „objaśnień podatkowych”, czyli ogólnych, praktycznych wyjaśnień przepisów dotyczących podatków, wydawanych przez ministra finansów. Zastosowanie się podatnika do takich objaśnień będzie go chroniło przed negatywnymi konsekwencjami.
Prawo pracy bardziej przyjazne dla właścicieli i pracowników
Złagodzone zostały wymogi prawa pracy wobec małych przedsiębiorców. Z 20 do 50 podniesiono liczbę zatrudnionych pracowników by firma nie musiała ustalać regulaminu wynagradzania i regulaminu pracy oraz tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Powinno to zachęcić przedsiębiorców do zwiększenia zatrudnienia (zawierania umów o pracę), bo nie będzie skutkować dodatkowymi obciążeniami.
Korzystne dla pracowników jest wydłużenie i ujednolicenie terminów odwołań do sądu pracy. Wydłużono z 7 do 21 dni termin na wniesienie przez pracownika odwołania do sądu od wypowiedzenia umowy o pracę. A z 14 do 21 dni wydłużono termin na złożenie odwołania od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia oraz termin na żądanie nawiązania umowy o pracę. Obecne terminy są zbyt krótkie na prawidłowe sformułowanie pozwu.
Ułatwienia finansowe
Odciążenie małych i średnich firm od uciążliwych obowiązków administracyjno-finansowych wiąże się z podniesieniem progu przychodów uprawniających do ułatwień. Dotyczy to m.in. oszczędności na prowadzeniu księgowości. Roczne oszczędności przedsiębiorców z tego tytułu mogą sięgnąć nawet 190 mln zł.
Podniesiono – z 1,2 do 2 mln euro – roczny limit przychodów netto (ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych), do którego podatnicy podatku PIT mogą prowadzić podatkowe księgi przychodów i rozchodów. Ze 150 do 250 tys. euro zwiększono maksymalny roczny próg przychodów uprawniający do korzystania z opodatkowania działalności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Rozwiązanie to zmniejszy obciążania administracyjne związane z wypełnianiem obowiązków podatkowych – ewidencja z wykorzystaniem ryczałtu jest uproszczona i mniej pracochłonna dla przedsiębiorcy.
W budowlance - zgłoszenia zamiast pozwoleń
Zmiany w prawie budowlanym nie dotyczą tylko przedsiębiorców ale także zwykłych obywateli. Zmniejszają biurokrację i przyspieszają procedury.
Zwolniono niektóre roboty budowlane z pozwolenia na budowę lub zgłoszenia. Przyspieszenie rozpoczęcie procesu inwestycyjnego umożliwi skrócenie – z 30 do 21 dni – terminu na wniesienie sprzeciwu do zgłoszeń budowy. Urzędnicy nie będą mogli przeciągać wydania decyzji - jeśli organ nie wypowie się w ciągu 21 dni, to inwestor będzie mógł uznać, że nie wyraził sprzeciwu (tzw. milcząca zgoda). Jednocześnie przed tym terminem organ będzie mógł wydać z urzędu zaświadczenie inwestorowi o niezgłoszeniu sprzeciwu.
Wprowadzone ułatwienia dotyczą także instytucji "istotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę" zmniejszając jej zakres. Regulacja taka uprości i usprawni proces budowlany.
Przyjęte ułatwienia dotyczą także obszaru dozoru technicznego, prawa ochrony środowiska i prawa handlowego.
Nowe regulacje powinny wejść w życie 1 stycznia 2017 r., z wyjątkiem części rozwiązań, które mają obowiązywać w innych terminach.
Partnerem cyklu tekstów o przedsiębiorczości jest PARP http://www.parp.gov.pl/
opr. AS
