Centrum Monitoringu Wolności Prasy Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich apeluje o uwolnienie ukraińskiego dziennikarza Stanisława Asiejewa oraz wzywa do oddalenia oskarżeń przeciwko niemu - czytamy w opublikowanym w poniedziałek (25 marca) oświadczeniu. Jednocześnie CMWP SDP przypomina, że wolność i niezależność dziennikarzy jest podstawowym elementem respektowania zasady wolności słowa w społeczeństwie. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe.
Stanowisko Centrum Monitoringu Wolności Prasy jest odpowiedzią na apel Moniki Andruszewskiej, tegorocznej laureatki Nagrody im. Kazimierza Dziewanowskiego, za publikacje o problemach i wydarzeniach na świecie. W imieniu Moniki, która w tym czasie przebywała na wschodzie Ukrainy, apel odczytała Agnieszka Romaszewska-Guzy: Jako dziennikarz często zajmowałam się historią ukraińskich jeńców, zaginionych, którzy są de facto zakładnikami Rosji. Ta nagroda daje mi nadzieję, że ich los nie jest obojętny także w Polsce. Chciałabym Państwu przypomnieć przy tej okazji historię osoby, która za pracę dziennikarską zapłaciła ogromną cenę. Chodzi o donieckiego dziennikarza Stanisława Asiejewa.
Decydując się na pozostanie w Donieckiej Republice Ludowej postanowiłem, że nie będę unikać wojny przebywając w piwnicach i schronach przeciwbombowych. Maksymalne zrozumienie tych wydarzeń jest możliwe tylko przez doświadczenie tego, co jest za ścianą - napisał 7 marca 2015 roku w tekście „Rozstrzelany jako wróg Donieckiej Republiki Ludowej” doniecki dziennikarz Stanisław Asiejew. W reportażu opublikowanym na łamach ukraińskiego tygodnika „Ukrainskyj Tyżdeń” Asiejew opisał sytuację, w której przechadzając się po Doniecku mimowolnie został świadkiem egzekucji młodego chłopaka, rozstrzelanego przez separatystów. To swego rodzaju manifest, który moim zdaniem powinien przyświecać każdemu dziennikarzowi. Asiejew zdawał sobie sprawę z zagrożenia ale uważał, że jego dziennikarskim obowiązkiem jest pozostanie w mieście, które od wiosny 2014 roku zostało wcielone do tzw. republik ludowych okupowanych przez wspieranych przez Rosję separatystów. Przez ponad dwa lata relacjonuje pod pseudonimem „Codzienność Mieszkańców Doniecka”. Pod koniec maja 2017 roku Asiejew został aresztowany i uznany za ukraińskiego szpiega. Jego reportaże zostały zakwalifikowane jako dowody współpracy z ukraińskim wywiadem. Wiadomo, że jego zeznania wymuszono torturami. Od tego czasu Asiejew przetrzymywany jest w nielegalnym więzieniu nazywanym „izolacją”. Nie ma tam kontaktu ze światem zewnętrznym. Nie mają do niego dostępu przedstawiciele organizacji międzynarodowych.
Właśnie o tym koledze Monika chciała nam przy okazji nagrody przypomnieć. I chciałaby jeszcze raz przypomnieć, że nam dziennikarzom wypada i należy, pamiętać o człowieku, który drugi rok siedzi w izolacji i miejmy nadzieję, że żyje.
Apele do separatystów w sprawie wyjaśnienia losów zaginionego dziennikarza wystosowały organizacje międzynarodowe m.in. Reporterzy bez Granic, Human Right Watch oraz Amnesty International. Dziś do tych organizacji dołączyło CMWP SDP.
Wojciech Pokora
Artykuł Moniki Andruszewskiej przybliżający sylwetkę Stanisława Asiejewa
